Variatie in Erfelijkheid Selectie en Tijd
WIE WAS CHARLES DARWIN
Charles Darwin (1809-1882) was een Engelse natuuronderzoeker en bioloog, vooral bekend als de grondlegger van de evolutietheorie. Hij studeerde aanvankelijk geneeskunde en theologie, maar ontwikkelde een grote interesse in de natuurwetenschappen. In 1831 ging hij als jonge wetenschapper mee op een vijfjarige ontdekkingsreis met het schip HMS Beagle, wat zijn leven en ideeën blijvend zou beïnvloeden.
DE REIS MET DE BEAGLE?
Tijdens zijn reis met de Beagle verzamelde Darwin een enorme hoeveelheid planten, dieren en fossielen, vooral op de Galapagoseilanden. Daar viel het hem op dat verwante soorten van bijvoorbeeld vinken kleine, maar duidelijke verschillen hadden, afhankelijk van de specifieke omgeving waarin ze leefden. Hij begon te vermoeden dat soorten zich aanpassen aan hun omgeving.
Een belangrijk idee dat hem beïnvloedde, kwam van de econoom Thomas Malthus, die schreef dat populaties meer nakomelingen voortbrengen dan er middelen (zoals voedsel) beschikbaar zijn. Darwin realiseerde zich dat in de natuur een soort “strijd om te bestaan” plaatsvindt, waarbij individuen met gunstige eigenschappen een betere kans hebben om te overleven en zich voort te planten. Charles Darwin noemde dat survival of the fittest.
WAT HOUDT DE EVOLUTIETHEORIE IN?
Volgens Darwins evolutietheorie zijn uiteindelijk alle soorten aan elkaar verwant. De evolutietheorie verklaart het ontstaan van soorten, het veranderen van soorten en het verdwijnen van soorten onder invloed van natuurlijke selectie. De natuur selecteert welke individuen in een populatie fit zijn en welke niet. De natuur selecteert op de 3V’s van voeding, veiligheid en voortplanting.
Als je per toeval van beide “ouders” de juiste genen hebt gekregen dan ben je fit. Je bent dan in staat om in de strijd om het bestaan ervoor te zorgen dat je makkelijk je voedsel kan vinden. Je bent dan ook in staat goed voor je eigen veiligheid te zorgen. En als beloning voor al deze goede eigenschappen ben je ook nog eens populair bij het andere geslacht, zodat je je ook nog eens kunt voorplanten. Krijg je niet de juiste genen van je ouders, dan ben je minder fit en minder succesvol in de strijd om het bestaan. In de animatie van hiernaast wordt de werking van de evolutie aan de hand van de 3V’s echt superduidelijk uitgelegd.
VOORWAARDEN VOOR EVOLUTIE ZIJN:
- Genetische variatie: Binnen een soort zijn individuen niet identiek, er zijn natuurlijke verschillen (bijvoorbeeld in grootte of snelheid).
- Natuurlijke selectie: Organismen produceren vaak meer nakomelingen dan er kunnen overleven, waardoor er competitie is om voedsel, partners en schuilplaatsen.
- Seksuele selectie: Individuen met kenmerken die hen beter helpen te overleven of zich voort te planten, geven deze eigenschappen door aan de volgende generatie.
- Mutaties: Na verloop van tijd kunnen deze kleine spontane veranderingen in het DNA leiden tot het ontstaan van nieuwe soorten.
(V en E)
In bovenstaande leeuwenpopulatie is Variatie aan Erfelijkheid. Genotypisch zijn niet alle mannetjes exact hetzelfde. Fenotypisch dan natuurlijk ook niet. In de populatie zijn lichtbruine en donkerbruine mannetjes.
(S)
De donkere mannetjes vallen in hun omgeving meer op dan de lichtbruine mannetjes. Lichtbruine mannetjes zijn fitter dan donkerbruine mannetjes. Lichtbruine mannen kunnen zichzelf makkelijker voeden. De natuur selecteert op de V van voeding.
(S)
Als het aankomt op voortplanten zullen de vrouwen kiezen voor een partner die makkelijk aan voedsel kan komen voor zichzelf, voor haar en voor het nageslacht. Het vrouwtje zal kiezen voor een lichtbruin individu. Deze vorm van selectie heet seksuele selectie.
(T)
Als een lichtbruin vrouwtje paart met een lichtbruin mannetje dan zullen er allicht ook veel lichtbruin nageslacht ontstaan. Na verloop van tijd zullen er meer lichtbruine individuen in de populatie zijn dan donkerbruine.
