Transport

In dit thema leer je hoe opgenomen voedingsstoffen, afvalstoffen en gassen worden getransporteerd door het organisme.

 

De kransslagader

hethart(geplastificeerd)

Vreemd genoeg onttrekt de hartspier weinig of geen zuurstof aan het bloed dat voortdurend door zijn kamers en boezems stroomt. De hartspier ontvangt zelf zuurstofrijk bloed via slagaders die het hart aan de buitenkant als een krans omvatten, de kransslagaders. Voor zijn onophoudelijke inspanningen heeft de hartspier veel energie nodig. Raakt een kransslagader afgesloten, dan kan dat in korte tijd ernstige gevolgen hebben voor het stroomgebied van die kransslagader, dat wil zeggen het deel van de hartspier dat de slagader van bloed voorziet. Het gevolg van een afgesloten slagader is een hartinfarct. Als de kransslagaders vernauwd zijn, kan dat leiden tot pijn op de borst.Het bloed in de kransslagaders wordt zichtbaar op de gedetailleerde röntgenfilm die wordt gemaakt tijdens een hartkatheterisatie.

Aderverkalking

De loop van de kransslagaders doet denken aan een boom, die begint met een brede stam en zich vertakt tot kleine twijgjes in zijn kruin. Aan het begin van de aorta, direct na de halvemaanvormige kleppen ontspringen de twee kransslagaders. De linkerkransslagader voedt vooral de linkerhelft van het hart, de rechterkransslagader de rechterhelft en de onderzijde van de linkerhelft. Beide kransslagaders vertakken zich in een groot aantal steeds kleinere slagaders, die uiteindelijk de hartspier induiken en daar uitmonden in haarvaten. In de haarvaten worden zuurstof en voedsel uitgewisseld tegen afvalstoffen en koolstofdioxide. Maar in feite zijn er drie hoofdtakken, want de linkerkransslagader splitst zich al snel in tweeën. Vrijwel altijd is het aandeel van de linkerkransslagader met de twee grote afsplitsingen groter dan het aandeel van de rechterkransslagader. Bij de meeste mensen voorziet de linkerkransslagader ongeveer 65 procent van de hartspier van bloed, de rechter ongeveer 35 procent. De loop van de kransslagaders verschilt van mens tot mens. Een cardioloog die een hartkatheterisatie uitvoert, weet daarom niet van tevoren welke route hij moet nemen om bij een afsluiting te komen. De exacte loop van de kransslagaders ziet hij pas op het moment dat hij al lang en breed onderweg is.

De kransslagaders

Afvoer via kransaders

Het hart heeft ook bloedvaten die het zuurstofarme bloed met koolstofdioxide en andere afvalstoffen uit de hartspier moet wegvoeren. Dit zijn de kransaders. Over de kransaders hoor je zelden iets, omdat ze vrijwel nooit problemen geven. De kransaders komen samen in een hoofdtak die uitmondt in de rechterboezem. In de rechterboezem wordt het zuurstofarme bloed naar de longen gepompt om weer zuurstof op te nemen. Ziektebeelden die voortkomen uit vernauwde of afgesloten kransslagaders zijn pijn op de borst en een hartinfarct. Ziekten van de kransslagaders zijn een gevolg van slagaderziekte en staan hoog op het lijstje van meest voorkomende doodsoorzaken in Nederland.

Een les over de kransslagader, zijn functie en ligging is hieronder te bekijken.

Bron: www.hartwijzer.nl