Organisatieniveaus van de biologie

In dit thema gaan we het hebben over de cel. De cel is de kleinst levende eenheid van het organisme.  Individuele cellen vertonen levenskenmerken als voortplanting, stofwisseling, geboorte en dood. De eigenschappen van de cel gebruiken we ook bij het classificeren van alle levende organismen op aarde. In onderstaande afbeelding zie je hoe globaal alle cellen zijn in te delen op basis van het wel of niet hebben van een celkern, of het wel of niet hebben van een celwand. Cellen zonder kern noemen we prokaryoten. Cellen met een celkern noemen we eukaryoten. Alle prokoryoten zijn ééncellige bacteriën of arcaea. De archaea zijn een apart domein. Archaea lijken qua bouw en levenswijze erg op bacterien, maar archaea hebben ook kenmerken van de eukaryoten. Archaea kan je zien als de "missing link" tussen het domein van de bacteriën en het domein van de eukaryoten.  

evolutie van de cel 

 

 79B

79C

Procaryoten

Hierboven heb je de afbeeldingen gezien van twee eukaryoten en één prokaryoot. Vooral de eukaryoten bevatten zeer veel celorganellen. Organellen zijn onderdelen van de cel. Of eigenlijk de "organen" van de cel. Organellen voeren specifieke functies voor de cel uit. De meeste celorganellen zijn omgeven door een membraan. Het grote verschillen tussen de eukaryoten en de prokaryoten is dat de prokaryoten geen organellen hebben die omgeven zijn door een membraan. Daarnaast hebben de prokaryten ook geen celkern. Porokaryoten bevatten als organellen wel ribosomen. De ribosomen zijn bij zowel de eukaryoten als de prokaryoten betrokken bij de productie van eiwitten.In onderstaande film worden de functies van al deze deze onderdelen besproken.

Eigenschappen van de cellen gebruiken biologen ook om organismen te classificeren. Het wel of niet hebben van een celkern, celwand, of bladgroenkorrels zijn belangrijke classificatieëigenschappen van de cellen. In de onderstaande video wordt het verschil tussen plantaardige cellen en dierlijke cellen uitgelegd.

Cellen zijn opgebouwd uit organellen. Al deze organellen hebben een specifieke functie. De belangrijkste organellen en hun functies binnen de cel worden in het onderstaande filmpje besproken. Speciale aandacht krijgen de mitochondriën. In het mitochondrium wordt ons voedsel verbrand en omgezet in ATP, het betaalmiddel voor alle energieverbruikende processen in de cel. De mitochondriën zijn de energiecentrales van de cel