Binastabel 86C gaat over de menstruatiecyclus van de vrouw en hoe de menstruatiecyclus gereguleerd wordt door de hormonen van de vrouw. Wat je je bij elke afbeelding van binastabel 86C moet afvragen is: over welke hormoonklier gaat de afbeelding, over welk hormoon gaat de afbeelding, wat zijn de doelcellen van het hormonen en welke opdracht heeft het hormoon voor deze doelcellen.
Deze binastabel bestaat uit vijf afbeeldingen die alle vijf met elkaar te maken hebben. Eén voor één zullen de afbeeldingen besproken worden. Bij de bespreking staan steeds de vier hoofdvragen centraal: over welke hormoonklier gaat de afbeelding, welke hormonen betreft de afbeelding, wat zijn de doelcellen van het hormoon en wat zijn de opdrachten die het hormoon voor de doelcellen heeft.
Tabel 1.
In tabel 1 is de concentratie LH en FSH in het lichaam van de vrouw weergegeven gedurende de menstruatiecyclus. De hormonen LH en FSH worden geproduceerd in de hypofyse. De doelcellen van LH en FSH bevinden zich in de eierstokken van de vrouw (tabel 2). Nog specifieker: de doelcellen van LH en FSH zijn de cellen van het groeiende follikel in de eierstok van de vrouw. LH zorgt ervoor dat het Graafs follikel veel vocht opneemt waardoor de ovulatie (eisprong) plaatsvindt. Verder zorgt LH ervoor dat het geel lichaam in stand wordt gehouden (blijft bestaan) en dat het geel lichaam progesteron gaat produceren.
FSH heeft ook doelcellen in het groeiende follikel. FSH zet het follikel aan tot groei. Ook zet FSH het groeiende follikel aan tot de productie van oestradiol.
Tabel 2.
Tabel twee speelt zich af in de eierstokken van de vrouw. Onder invloed van de hormonen LH en FSH uit de hypofyse vindt in de eierstokken de productie van de eicel (oögenese) plaats. Na de eisprong verandert het Graafs follikel in het geel lichaam.
Het Graafs follikel en het geel lichaam worden door de hormonen van de hypofyse ook opgedragen hormonen te gaan produceren. Het Graafs follikel en het geel lichaam zijn dus ook hormoonklieren.
Het Graafs follikel produceert het hormoon oestradiol. De doelcellen van het oestradiol liggen in de baarmoeder. Oestradiol zet de cellen van de baarmoederwand aan tot productie van een dikke slijmlaag. Het geel lichaam produceert progestron. Progesteron is het zwangerschapshormoon. De doelcellen van progesteron liggen ook in de wand van de baarmoeder. Progesteron zet de cellen van de baarmoederwand aan tot productie van een slijmlaag.
Tabel 3.
In de eerste dagen van de menstruatiecyclus is de concentratie oestradiol nog laag. Oestradiol wordt geproduceerd door kliercellen in de ontwikkelende eicel in het graafse follikel. Aangezien het graafse follikel in het begin van de maandelijkse cyclus nog klein is, is de productie van het hormoon oestradiol nog laag. Naarmate het graafse follikel groter wordt, neemt de productie van oestradiol toe.
Na de eisprong veranderd het restant Graafs follikel in het geel lichaam. Het geel lichaam gaat nu het zwangerschapshormoon progesteron produceren. De doelcellen van het progesteron liggen in de wand van de baarmoeder. Progesteron zet deze cellen aan tot de productie van een slijmlaag. Als de vrouw niet zwanger raakt, dan sterft het geel lichaam binnen een dag of tien helemaal af. De stervende klier is steeds slechter in staat progesteron te produceren. Hierdoor daalt de concentratie progesteron in het bloed en verdwijnt de boodschap voor de cellen van de baarmoederwand: ga een slijmlaag produceren.
Als de boodschap verdwijnt, wordt de slijmlaag niet in stand gehouden en wordt de vrouw ongesteld.
Tabel 4.
Zolang de vrouw zwanger is moet de slijmlaag van het baarmoederslijmvlies in in stand worden gehouden. In de eerste periode van de zwangerschap gebeurt dit door het progesteron dat wordt geproduceerd door het gele lichaam. Ook tijdens de zwangerschap verdwijnt het geel lichaam na ongeveer drie maanden. Maar de concentratie progesteron moet hoog blijven om te voorkomen dat er een nieuwe eicel tot ontwikkeling komt en om te voorkomen dat het baarmoederslijmvlies wordt afgebroken. Als het geel lichaam na drie maanden verdwijnt, neemt de placenta de productie van progesteron over. De placenta functioneert dan als klier. Het hormoon progesteron heeft doelcellen in de wand van de baarmoeder. De boodschap van het progesteron aan de wand van de baarmoeder is; houdt de slijmlaag in stand.
In deze les hierboven heb je uitgebreid kunnen lezen welke klieren welke hormonen produceren. Wat voor deze hormonen de doelcellen zijn en wat de opdrachten van de hormonen voor deze doelcellen zijn. In de onderstaande afbeelding is het gehele bovenstaande verhaal in het kort grafisch weergegeven. Helemaal links de hormoonklieren. De enveloppen stellen de geproduceerde hormonen voor met daarin een brief met een opdracht voor de doelcel.
Een video over de werking van de hormonen van de vrouw is hieronder te bekijken.