Planten

In dit thema leer je uit welke weefsels planten bestaan, stoffen in planten worden getransporteerd en welke rol de planten in het ecosysteem spelen.

 

Bevruchting

eicelenzaadcelcompilatie

Als een organisme zich geslachtelijk wil voortplanten, dan moeten er altijd voortplantingscellen versmelten. Ook mensen planten zich geslachtelijk voort. Ook hier zullen dan twee voortplantingscellen moeten versmelten. Op de bovenste illustratie zie je de voortplantingscel van de man (zaadcel) die de voortplantingscel van de vrouw (eicel) bevrucht. De eicel is bevrucht door de zaadcel als de cellen met elkaar zijn versmolten. Ook planten kunnen zich geslachtelijk voortplanten. Bij planten maken de mannelijke voortplantingsorganen stuifmeelkorrels. De vrouwelijke voortplantingsorganen van de bloem maken eicellen. Als de stuifmeelkorrels terecht komen op de stempel van de stamper, dan zullen de stuifmeelkorrels de eicellen die in het vruchtbeginsel van de stamper liggen bevruchten. Ook bij planten moet voor bevruchting de kern van de zaadcel versmelten met de kern van de eicel.

BevruchtingBvJ

Als de eicellen in de zaadbeginsels zijn bevrucht door de kernen van de stuifmeelkorrels, dan komen er een heleboel veranderingen op gang. De bevruchte eicel gaat langzaam uitgroeien tot een kiemplantje. Het zaadbeginsel waar de eicel in zit, gaat na de bevruchting uitgroeien tot een zaadje. Als je goed kijkt naar onderstaande afbeelding, dan kan je de zaadjes in de vruchten zien zitten. Het vruchtbeginsel van het vrouwelijke geslachtsorgaan verandert langzaam in een vrucht. Hieronder zie je de bloemen en de vruchten van de Judaspenning. De onderdelen van de vruchten zijn benoemd. Als je goed naar de vruchten kijkt - het zijn niet meer dan dunne vliesjes - dan kan je daar nog onderdelen van de bloem in herkennen.

 VruchtenvandeJudaspenning

In onderstaande video wordt door leerlingen uit 6 vwo uitgelegd hoe na bestuiving en bevruchting uit een bloem een vrucht met zaden kan groeien.

Hondsroosknopenkelkbladerencompilatie

BloemcompilatieHondsroos

In de afbeeldingen hierboven is aangegeven hoe de onderdelen van de bloem terug te vinden zijn in de de vrucht die uit de bloem groeit nadat bevruchting heeft plaatsgevonden. Als je nauwkeurig in de natuur naar de bloemen, en vruchten kijkt dan zal je zien dat deze overeenkomsten in alle bloemen en vruchten is terug te vinden.

 Bloem zaad kiem 2

Het vruchtbeginsel van de bloem groeit na de bevruchting uit tot een lekkere vrucht die door dieren wordt gegeten. In het vruchtbeginsel zitten de zaadbeginsels. De zaadbeginsels groeien na bevruchting van de eicel uit tot de zaden die zich in de vrucht bevinden. In het zaadbeginsel liggen de vrouwelijke voortplantingscellen, de eicellen, te wachten op het moment van bevruchting door de stuifmeelkorrel. Wordt een eicel bevrucht, dan groeit de eicel uit tot het kiemplantje dat zich bevindt in het zaad van de plant. Als het zaad onder goede omstandigheden in de bodem terecht komt gaat het zaad kiemen. Het kiemplantje zal een worteltje vormen en later in de ontwikkeling komt het steeltje en de blaadjes tevoorschijn. Het plantje wat nu ontstaat is ontstaan uit geslachtelijke voortplanting en is dus uniek. Met andere talenten dan de planten waaruit het is ontstaan.